Iedereen is anders. Iedereen heeft een andere achtergrond. Iedereen is op een andere manier geraakt en gevormd door het leven. Hoe erg de geraaktheid en vorming is, is afhankelijk van de persoon , zijn gevoeligheden of geaardheid, zijn ouders en de pijn van deze ouders, de rest van het gezin en natuurlijk ook de omstandigheden waarin hij wordt opgevoed. Het leven treft sommige mensen harder en dieper dan anderen.
Alle mensen vinden manieren om te overleven. Sommige manieren zijn succesvoller en duurzamer dan anderen. Maar op een gegeven moment houdt het op met de effectiviteit van het overlevingsmechanisme. Je succesformule is uitgewerkt. Mensen lopen vast of het mechanisme geeft geen voldoening meer. Dan moeten ze aan de bak. Op naar een andere laag in zichzelf. Heel vaak, gaat het dan over het (h)erkennen van pijn. Dat wil niet zeggen dat iemand alles moet doorvoelen of doorleven. Dat hangt af van de situatie, de persoon en de diepte van de pijn.
Wat ik merk in mijn praktijk is dat hoe meer iemand beschadigd is, en hoe vroeger in de jeugd, hoe sterker het overlevingsmechanisme is en hoe sterker iemand niet wordt begrepen door anderen. Daardoor lijkt de omgeving nog onveiliger.
Wat heel wezenlijk is, is dat je leert om jezelf te ontvangen, daar waar je niet ontvangen wordt. Als iemand jou niet ziet, niet echt ziet, dat jij dat dan zelf wel kunt. Dat je bij je pijn kunt blijven en dat je in jouw waarheid blijft. Ook al vindt een ander iets van jou. Of verwacht iemand iets van jou, wat je (nog) niet kunt. Je bent waar je bent. En dat is goed. Hoe klungelig of ineffectief jouw gedrag ook mag lijken in de ogen van anderen.
Ik vind het zelf soms heel lastig om een ander te beoordelen op het effect van zijn gedrag, als ik begrijp waar dat gedrag vandaan komt. Ik kan daar heel mild voor zijn, omdat ik zelf ook gesloten gebieden heb, waar ik anderen afhoud, als ik kwetsbaar ben. Soms doe ik dat ook niet al te vriendelijk. Bot gedrag begrijp ik, in een grot gaan zitten ook.
Voor leiders maakt dat niet uit. Zij worden beoordeeld op hun gedrag en het effect van dat gedrag. Het maakt niet uit waar dat vandaan komt. Daarom is het zo ontzettend belangrijk dat je als leider jezelf leert kennen en de gebieden ontgint die je nog niet in beheer hebt (ik bedoel daarmee niet ‘onder controle’). Zodat je in steeds meer situaties dicht bij jezelf kunt blijven en daar waar het niet lukt, je in gesprek kunt gaan om de verbinding te herstellen. Te leren hoe je een verdiepend en verbindend moment van de situatie kunt maken.
Het is heel wezenlijk dat jij geïnteresseerd bent in jezelf, omdat de rest van de wereld niet geboeid is in de achtergronden van jouw gedrag, maar wel kijkt naar de effectiviteit van jouw leiderschap. Als je oprecht geïnteresseerd bent in jezelf, dan ben je niet alleen. Dan kan niemand je verlaten, omdat jij jezelf niet verlaat, ook niet als je onder grote druk staat.
Als je dat kunt, dan kom je aan bij jezelf en zul je merken dat anderen kunnen thuiskomen bij jou. Dat is wat grote inspirerende leiders kunnen. Een gevoel geven dat je thuis kunt komen. Dat je mag zijn wie je bent. Dan ben je niet meer alleen, maar samen.
Het is een rijke weg te gaan.
~ Annemarie Baltus
16 februari 2016