In een eerder blog heb ik het verschil uitgelegd tussen je Ego en je Ware Zelf en de keuze die je daar zelf tussen maakt. Het is de essentie van mijn werk. In dit tweede blog ga ik graag verder in op de verschillende en tegenstrijdige behoeften van het Ego en het Ware Zelf. Voor de helderheid herhaal ik eerst de kern van beide lagen in je persoonlijkheid.
De buitenlaag is je Ego laag. Deze laag is primair, dwingend en reageert direct op de buitenwereld. Het is gericht op overleven. Je Ego verdeelt de wereld en oordeelt over wat het tegenkomt: goed en fout, superieur en inferieur. Het Ego is steeds aan het vergelijken. Je voelt het Ego niet aankomen, je wordt als het ware ineens bewust in deze laag.
Je Ware Zelf is de binnenlaag van je persoonlijkheid. Het zit ‘dieper’. Het reageert secundair en wacht tot jij luistert. Het roept je wel, maar dwingt niet en dringt zich niet aan je op. Het laat je vrij. Deze stem heeft een verenigend aspect in zich. Het maakt relaties gelijkwaardig. De boodschappen zijn eenvoudig en het Ware Zelf vergroot de verbinding met anderen. Het is de weg die leidt naar ware vervulling.
Beide lagen hebben tegenstrijdige behoeften. De behoeften van het Ego zijn onecht. Het zijn schijnbehoeften. Ze leiden niet tot vervulling en voldoening op de lange termijn. De behoeften van het Ware Zelf zijn echt. Ze zijn blijvend vervullend en maken je leven zinvol. Als de behoeften van je Ware Zelf vervuld zijn, verdwijnt afgunst. Simpelweg omdat je gelukkig bent met wat je hebt en doet. Je kunt dan genieten van de behoeften van je Ego, zonder dat deze iets voor jou moeten doen, zoals je belangrijk of onmisbaar maken.
De onechte behoeften van het ego zijn: Begeerte, en daaraan gekoppeld hebzucht en afgunst. Eerzucht, wat zich uit in trots en streven naar macht, verheven willen zijn of belangrijker dan anderen gevonden willen worden. Een andere belangrijke behoefte van het Ego is het zoeken naar zekerheid, wat zich uit in twijfel. Het is een fundamenteel gebrek aan vertrouwen in of op het leven. Het Ego zoekt oneindig naar zekerheid, wat nooit komt.
Dit is gelijk het grote probleem van het Ego, als zijn behoeften al vervuld kunnen worden, dan is dat alleen kortstondig. Veelal leidt vervulling van deze behoeften tot de drang om er meer van te krijgen. Meer geld, meer macht, meer aanzien of meer zekerheid. Veel zekerheden die wij verankeren in ons bestaan zijn luchtkastelen, die tijdelijk de fundamentele onzekerheid van het leven maskeren.
Als je in je leven je louter richt op de behoeften van het Ego en je bent er mee geïdentificeerd (ook al is het maar voor een deel), leidt het niet vervullen van behoeften tot ‘harde’ pijn. Als je je baan kwijtraakt, dan ga je piekeren. Als je geen uitdaging krijgt die jouw Ego recht aan doet, dan word je dwingend. Als er niet naar je wordt geluisterd, dan veroordeel je je publiek. Piekeren, frustratie over onrecht, jaloezie, bitterheid. Dit alles heeft een harde onderlaag. Het is feitelijk verzet tegen de werkelijkheid, datgene wat er nu is. Weerstand. Je kunt hier alleen uitkomen door acceptatie, het zien van de realiteit, je verzet laten varen en je richten op je echte behoeften.
De eerste echte behoefte van het Ware Zelf is liefdevolle relaties. We willen allemaal liefde ervaren in ons leven. Daar zijn geen uitzonderingen op, ook al zit het bij bepaalde mensen diep verstopt. Dit is een fundamentele behoefte van mensen.
De tweede echte behoefte is (spirituele) groei, de ontwikkeling van onze talenten. Op het diepste niveau willen we uit onszelf halen wat er in ons zit. Je kunt dan aan het leven geven wat jij te bieden hebt. Dit is niet hetzelfde als het waarmaken van het ideaalbeeld van het Ego, wat is gericht op het creëren van veiligheid in de buitenwereld. In jouw echte talenten zit een intrinsieke motivatie om er beter in te worden, simpelweg omdat het leuk is om te doen. Je bent innerlijk gedreven tot groei. Ook dit is fundamenteel. Zelfs bij die ingeslapen collega op het werk!
De laatste echte behoefte is zingeving. Je wilt van betekenis zijn voor anderen. Diep vanbinnen willen we allemaal een bijdrage leveren aan het leven en ertoe doen. Deze beleving van zingeving is voor iedereen anders, net zoals iedereen andere talenten bezit.
De behoeften van het Ware Zelf zijn wezenlijk voor ons. Deze behoeften vervullen in ons leven leidt tot voldoening en een innerlijke toestand van dankbaarheid en overvloed. Het onvoldoende vervullen van deze behoeften in je leven, blijft je een schrijnende pijn geven, ook wel ‘zachte’ pijn genoemd. Het zal niet zo tegen je schreeuwen als de onvervulde Ego behoeften doen. Het geeft meer een gevoel dat je niet echt leeft. Dat je denkt: “Is dit alles?” Het zal zich niet aan je opdringen, is gemakkelijk weg te relativeren en het wacht tot jij durft te kiezen en te luisteren naar wat je vanbinnen werkelijk wilt.
Hiervoor moet je opstaan tegen je Ego, wat primair zal reageren en tegenstand biedt, voordat je de keuze durft te maken voor wat echt bij jou past. Het Ego zal die keuze ook willen blokkeren. Het langdurig verwaarlozen van je echte behoeften, en het richten op je onechte behoeften leidt uiteindelijk tot een crisis in je leven. En dan mag je aan de bak.
Voor mij zijn deze inzichten zeer belangrijk in mijn leven. Ik vind het wonderlijk dat ik met mijn basisangst voor tekort, overgehouden uit mijn jeugd, mijn eigen pad mag leiden door mijn diepste angsten heen. Zoals ondernemerschap (Ego stress) en bewustzijnsverruiming (“ze vinden met toch niet gek?!”). Elke stap die ik zet toets ik aan mijn Ego en Ware Zelf, omdat ik weet dat mijn Ego een doodlopend pad biedt en mij zal beperken.
Hoe diep dat zit heb ik jaren geleden ervaren. Ik kreeg een aanbod om een leiderschapsacademie op te zetten bij een bedrijf. Maar diep vanbinnen voelde het niet goed. Het bedrijf had een fundament waarin ik me niet helemaal kon vinden en ook de fase waarin het bedrijf zich bevond, paste niet bij mij. Mijn Ego protesteerde en schreeuwde: “Zoveel ton omzet per jaar!! Zekerheid!! Doen!!”. Hoe moeilijk het ook was, ik heb het aanbod afgewezen. Tijdens dat gesprek reageerde mijn hele lichaam. Opeens praatte ik heel hoog, had ik klotsende oksels en een bezweette bovenlip. En toch wist ik dat het een goed besluit was, ook al bleek dat pas veel later toen er een andere veel beter passende opdracht kwam, die ik niet had kunnen doen als ik anders had gekozen.
Voor mij is deze ervaring een belangrijk anker geweest om steeds opnieuw en daardoor steeds beter, de weg naar mijn Ware Zelf te vinden en te durven vertrouwen dat het leven de overgang van het Ego naar het Ware Zelf ondersteunt. Ik word steeds bewuster dat het Ego me wil verleiden. Want dat stopt nooit. Het Ego blijft het proberen. De kunst is er niet naar te luisteren.
Veel succes wens ik jou. Onthoud voor onderweg: Je bereikt je Ware Zelf door je angsten heen en niet door ervan af te gaan. Weet dat het leven je zal ondersteunen op je pad. Ook al geloof je het even niet. En weet dat je niet perfect hoeft te zijn om een vervullend leven te leiden.
~ Annemarie Baltus
31 augustus 2016
