Mijn jongste zoon van tien knuffel ik wakker. Ik kroel wat in zijn haar.
‘Auw,’ zegt hij als ik op een verdwaald korstje stuit. Hij trekt zijn hoofd weg. ‘Alles heeft zijn tijd,’ zegt hij en is even stil voordat hij eraan toevoegt: ‘Als je logisch nadenkt, dan is dat gewoon zo.’
Ik kan nog veel leren van mijn zoon. Het lijkt me heerlijk als je zo jong al snapt dat alles zijn tijd heeft en dat je niet hoeft te forceren. Dat je de dingen gewoon kunt laten ontstaan en met vertrouwen kunt wachten.
Jaren geleden toen ik forceren nog ervoer als de gewoonste zaak van de wereld én het ook nog als een effectieve toestand zag, las ik in een van de boeken van Stephen Covey over de wet van de boerderij. Deze wet komt op het volgende neer: een boer past zijn activiteit aan wat een gewas nodig heeft zodat hij optimaal kan oogsten. Dit betekent voor de boer dat hij op het juiste moment de juiste handeling in de juiste volgorde uitvoert: ploegen, zaaien, bemesten, bewateren, oogsten. De boer volgt daarmee de timing van de natuur. Hij kan niet forceren, zoals de handelingen in een andere volgorde uitvoeren of alles in een maand proppen. De boer oogst wat hij zaait. Daarnaast moet hij natuurlijk ook nog geluk hebben. Het is handig als het weer een beetje meewerkt.
De intensiteit die gepaard gaat met forceren geeft je het gevoel dat je het resultaat sneller laat ontstaan. Daarom houden we er ook aan vast. Dit is een valkuil van het Ego, die in intensiteit grip en controle ervaart. Je houdt vast aan een illusie. Dit kunnen wij leren van de natuur. Gras groeit niet sneller of beter als je ernaast blijft staan kijken. En als je de natuur uitput, oogst je lege producten, zoals een plofkip, een lege melkkoe of onvruchtbaar land. Je kunt het leven niet forceren. We kunnen onszelf dus ook niet forceren, ook al denkt het Ego dat dit wel kan.
De wet van de boerderij leert mij om op een ander niveau contact te maken met het ritme van het leven en de dingen tijd en ruimte te geven om te laten ontstaan en te groeien. Soms is het tijd om te handelen, soms is het tijd om te wachten. Het geeft rust, ik put mezelf niet meer uit en ik ben elke keer weer positief verrast over wat er ontstaat!
~ Annemarie Baltus
12 mei 2017