Vandaag in de coaching werd het me weer pijnlijk duidelijk hoe veel gedoe ons Ego creëert en op welke manier het Ego dit gedoe in stand houdt.
Het Ego is de buitenlaag van de persoonlijkheid en richt zich op het overleven in de buitenwereld en wil pijn voorkomen. Zijn drijfveer is angst. Het Ego is dus altijd met de omgeving bezig: Doe ik het wel goed? Ben ik wel veilig? Is de ander wel veilig? Kan ik vertrouwen? Weet ik zeker dat het goed komt? Voldoe ik aan de verwachtingen?
Op veel gebieden in ons leven vereenzelvigen wij ons met het Ego, waardoor het veel van ons gedrag bepaalt. Het Ego wil voldoen aan ideaalbeelden, die ervoor zorgen dat je altijd het goede doet. Wat kansloos is, want niemand is altijd geweldig en heeft het juiste antwoord op elke vraag in elke situatie. Sterker nog, elke situatie vraagt een eigen antwoord, en daar houdt het Ego niet van. Het Ego wil een stappenplan met een gegarandeerd succes. Het wil grip en controle en eeuwige veiligheid. Als het Ego zijn zin niet krijgt, reageert het als een kind van wie het speeltje is afgepakt. Het gaat mokken, wordt boos, gaat bondjes maken met anderen, en drijft weg in de emotie of het onrecht.
Bij pijn wil het Ego oplossen en als dat niet lukt, dan wil het vluchten. Dat is de reden dat collega’s het emotioneel moeilijk kunnen hebben op het werk, terwijl niemand reageert. Het Ego kan er niets mee. Bovendien, als een ander het moeilijk heeft en je kunt niets doen, dan ervaart het Ego dat het faalt. Dan kun je maar beter geen contact maken. Het Ego veroordeelt onmiddellijk. Jij of de ander is niet oké. Het Ego is druk doende om gedoe te voorkomen, en al klinkt het gek, het creëert juist daarom meer gedoe. Want waar je van wegloopt, komt een keer bij je terug. Je mag een keer echt gaan kijken en dat zal je bevrijden, maar dat is niet wat je Ego je leert.
Het is een hele klus je Ego te ontmaskeren en bij de bron van jezelf uit te komen. Daar waar het Ego begint. Bij de bron zit kramp, angst of een gevoel, wat het Ego niet wil toelaten. Daarom loopt het ervan af. Bij deze bron van jezelf is vaak eerst een leegte of niet weten, voordat je bij het gevoel uitkomt. De leegte is een verbindingspunt tussen het Ego en je gevoel. Een poort tussen de buitenlaag en de binnenlaag. Het Ego daagt je uit en verleidt je met al zijn vermogens om daar weg te blijven. Je Ware Zelf roept je zachtjes om terug te keren naar je bron, maar dwingt niet. Het is aan jou om steeds weer naar de leegte en het niet-weten terug te keren, om door de poort te gaan en alles in jezelf te vinden.
Zodra je bij de bron komt, wordt het Ego minder machtig en verliest zijn grip op jou. Het Ego verzet zich daartegen en wringt zich in allerlei bochten om aan zet te blijven. Zo vroeg ik vandaag aan P. die zich thuis onrustig voelde: ‘Wat is de bron van je onrust?’ Ze zei: ‘Ik voel me eenzaam.’ Het zette haar aan tot poetsen. Het huis werd er wel schoon van, maar het gevoel werd niet minder. Ze moest steeds harder duwen om het weg te krijgen en te parkeren. Ik werd er verdrietig van. Zij ook. Het werd stil en de tranen kwamen.
Voor het Ego is gevoel een enorme bedreiging. Terwijl het gevoel alleen maar gevoeld wil worden. P. vecht tegen haar tranen.
‘En nu?’ vraagt ze, ‘dan voel ik. En wat dan?’
‘Tja’, zei ik, ‘na de slappe lach vraag je toch ook niet wat je moet doen? Het is gewoon bevrijdend en er ontstaat ruimte als je durft te voelen. Je hoeft niet meer te vechten tegen wat er is. Vanuit die ruimte ontstaat vanzelf wel weer activiteit.’
‘Maar mijn probleem is dan niet opgelost.’
‘Nee’, zei ik, ‘maar in de ruimte kan wel een oplossing of inspiratie ontstaan. Vaak veel beter dan wat jij met je hoofd kunt verzinnen.’ Ze kon het zich nauwelijks voorstellen. ‘Probeer het een keer,’ stelde ik voor. ‘Het is belangrijk dat je leert dat je je fundament niet op je Ego bouwt, maar op iets wat je niet afgenomen kan worden. Namelijk je bron, of Ware Zelf. Het piekeren zal verdwijnen en je voelt vanzelf wel wat je nieuwe richting zal zijn. Het dient zich aan en dan weet je ook dat het klopt.’ P. twijfelde of ze toch niet liever een stappenplan had om het probleem vanbuiten op te lossen.
Het Ego is hardnekkig. Het probleem is dat als je leeft vanuit het Ego je van gedoe naar gedoe gaat, maar als je je vanbinnen bevrijdt, transformeert de wereld schijnbaar als vanzelf en krijgt het Ego je steeds minder in zijn macht. Ook al is het Ego niet zomaar ongedaan gemaakt, als je dit eenmaal zelf hebt ervaren, dan wil je echt nooit meer in je Ego wonen.
De weg om het Ego te verlaten is durven voelen. Dat durven voelen begint vaak bij het herkennen dat je Ego actief is, wat een teken is dat je juist NIET voelt. Dit zul je in het begin voor gegeven moeten aannemen, waarna er nieuwe ruimte in je zal ontstaan. Gevoel kun je niet dwingen, maar wel uitnodigen.
Zo heb ik geleerd om hulp te vragen. Niet dat ik een hulpvraag voelde. Nee, in mijn hoofd schreeuwde mijn Ego iets als: ‘Je bent ook de enige die hier wat doet/ verantwoordelijk voor is/ die het begrijpt.’ Ik heb geleerd dat daaronder mijn hulpvraag zit. Het is me te veel, ik heb hulp nodig. Nu kan ik dat voelen en om hulp vragen. Het is nog steeds niet mijn sterkste punt, maar ik doet het wel. Hoe bevrijdend is dat!
Het is de kunst om je Ego gedurende de dag, van minuut tot minuut te ontmaskeren en leren om naar de diepte in jezelf te gaan. Geef het Ego niet de macht om weer van je kern af te gaan. Mocht je ontdekken dat je weer in de valkuilen van het Ego trapt, keer zo snel mogelijk weer terug.
De opbrengst zal groot zijn. De bevrijding is enorm en je Ware Zelf komt vrij. Het leven wordt makkelijker, er is veel minder gedoe en meer ruimte om je ongekende vermogens aan het leven te geven, te genieten en lief te hebben.
~ Annemarie Baltus
9 mei 2017
