Wij verlangen allemaal naar kwaliteit van contact. Het is de kunst om kwaliteit in de interactie met anderen te realiseren. Als we dat kunnen, dan zou de wereld er heel anders uitzien. De energie die wordt verspild in miscommunicatie, kunnen we gebruiken om samen iets moois te realiseren in plaats van gedoe te moeten oplossen. Kwaliteit van contact ontstaat als zowel jij als de ander zichzelf kan zijn. Dat is mogelijk als je eerlijk en open kunt delen wat er in je omgaat. Dat is gemakkelijk als je je veilig voelt en er geen belemmeringen zijn, zoals machtsverschillen, afhankelijkheden of belangen.
Jezelf zijn wordt een issue als je je niet veilig voelt. Je creëert dan alleen (opnieuw) de kwaliteit van contact als je de moeizame onderstroom, datgene wat je tegenhoudt, in de relatie durft te brengen en uitspreekt wat jij vanbinnen echt ervaart. Wij zitten in een tijd dat dit steeds noodzakelijker gaat worden, voor iedereen, en zeker voor leiders, omdat zij vaak een grote blokkade zijn voor medewerkers om open te zijn. Leiders voelen zich zelf vaak ook geblokkeerd bij hun leidinggevende. Potentieel komt alleen vrij als je jezelf durft te zijn, omdat je dan alles geeft wat er in je zit. Hiervoor heb je bewustzijn nodig. Het is wezenlijk dat je je bewust gaat worden van wat er in jou omgaat en dat je steeds weer terug leert keren naar jezelf, als je er vanaf bent.
Vandaag werd ik voor dit blog geïnspireerd door een prachtige tekst uit het boekje van Paul Ferrini, Stilte van het hart.
“Als je met een ander wilt dansen, zorg dan eerst dat je geworteld bent. Leer luisteren naar je eigen innerlijke stem. Praat met het gekwetste kind en de goddelijke gastheer in je binnenste. Wees vergevingsgezind en meedogend ten opzichte van jezelf. Laat alles wat je meemaakt tot je doordringen en leer ervan. Blijf het ritme van je eigen leven aanhouden. Stel je open voor anderen, maar zet niet alles op alles om hen te vinden. Wie kan dansen komt je halverwege tegemoet. Dat gebeurt zonder strijd. Je voelt de kameraadschap zonder er enige moeite voor te hoeven doen. Zo zou het moeten zijn…..”
Bron: Paul Ferrini, Stilte van het hart
Voor mij is dit zo herkenbaar. Vaak lukt het in de praktijk, maar helaas met regelmaat lukt het ook niet. Als het niet lukt, werkt het bij mij als volgt: eerst deel ik wat ik voel. Vervolgens komt er niets van de ander terug. Geen bevestiging, herkenning of persoonlijke reactie over hoe de ander de situatie ervaart, waardoor we in gesprek blijven. Er komt niets. Mijn reactie is dat ik de ander dan ga ophalen, want ik wil kwaliteit van contact. Nou ja, wil, ik eis het.
Ik word dan dwingend. Dat is een vorm van dominantie. Ik sta op de grond van de ander, terwijl ik daar natuurlijk niets te zoeken heb. Dit heeft twee nadelen. Ten eerste ben ik van mijn eigen grond af en niet meer verbonden met wat ik echt voel. Daardoor voel ik me niet meer dicht bij mezelf. Ten tweede heeft het ophalen van de ander het effect dat de ander ook ruzie met mij gaat maken of uit contact gaat door passief te worden en zich terug te trekken.
Ik doe dit omdat mijn kwetsbaarheid nog niet veilig genoeg is bij mijzelf. Daarom moet ik grip op de ander krijgen en dat kan alleen als ik hem of haar echt kan vinden, want dan heb ik weer controle. Dit patroon zit achter dominant gedrag. De ander moet doen wat jij wilt, zodat jij rust en controle hebt en op een dieper niveau veilig bent. Je vraagt niet wat je echt nodig hebt, maar je eist het. Je bent afhankelijk van de ander. Alleen door die afhankelijkheid te erkennen word je vrij. Je kunt dan vragen wat je wilt en de ander uitnodigen in plaats van eisen. De ander is dan vrij om ja of nee te zeggen. En jij kunt de eventuele afwijzing aan. Er is dan gelijkwaardigheid in het contact.
Onder dominantie zit kwetsbaarheid verborgen en daarom is dominantie net zo zwak als passiviteit. In onze maatschappij wordt dat nog niet als zodanig herkend. Kwetsbaarheid wordt alleen een kracht als je hem kunt toelaten en erbij kan blijven in plaats van te vluchten in dominantie of passiviteit.
Door terug te keren naar mezelf kom ik uit dit gedrag. Ik keer terug naar binnen en voel opnieuw wat ik innerlijk ervaar. Wat het gedrag van de ander met mij doet. Dat geef ik terug. De ervaring leert, dat als je drie keer terug kunt keren naar jezelf, je uiteindelijk zult worden gehoord. En als dat niet zo is: laat het gewoon bij de ander en blijf trouw aan jezelf.
~ Annemarie Baltus
13 september 2016